پوشک های قابل شست و شو و کاهش مشکلات زیست محیطی و بهداشت عمومی جامعه
تهیه و تنظیم: سید محمد موسوی کیا مدیر سایت bihamta365.ir
خیلی خوب یادمه،اوایل پاییز نود و هفت بود و بعلت تحریم ها پوشک و پد بهداشتی تو بازار نایاب شده بود،از اونجایی که اصولا تسلیم بازار نمیشم و سعی میکنم راه حلی متفاوت برای خودم پیدا کنم،یک شب نشستم به جستجو کردن تو اینترنت تا ببینم بانوان نقاط دیگر دنیا چه راهکارهایی دارند.... مسلما چون دوران دانشجویی ام را ایتالیا گذرانده بودم اولین جستجوهام معطوف شد به بانوان این کشور....دیدم بانوان و مادرانی هستند که با وجود شاغل بودن و داشتن جایگاه خوب اقتصادی و معیشتی و داشتن بیش از یک بچه و زندگی در کشوری که تولید کننده ی برتر انواع و اقسام پوشک و پد بهداشتی و انواع محصولات سلولزی هست و فروشگاه هاشون مملو از این محصولات اون هم باقیمت خیلی کم هست اما با این حال آگاهانه از خرید و استفاده این یک بار مصرفها اجتناب میکنند و جایگزین های پارچه ای و پایدار را مصرف میکنند...یادمه اون شب تا صبح فقط جستجو میکردم و حیران بودم و عصبانی...سرعت تایپ و خوانشم بالا رفته بود و اشتیاق فراوان داشتم برای اینکه بدونم اینها کی هستند و چرا انتخابشان متفاوت هست،کمی نگذشت که در همان شب با جنبش پسماند صفر و سبک زندگی و نگاهشان به محیط زیست اشنا شدم و در دم تصمیم گرفتم من هم یک بی زباله باشم و به جنبش بپیوندم...دقیقا فردای همان روز اولین حذف پسماندم را از دستمال توالت و کاغذی و پد بانوان شروع کردم و اولین پستی که در مورد سبک زندگی پسماند صفر گذاشتم مربوط به همین محصولات بود...الان بعد از گذشت حدود سه سال از بی زبالگی ام دست تقدیر مرا با یک چالش جدید و هیجان انگیز روبرو کرده.......اجتناب از پوشک بچه یکبارمصرف.......
شگفت انگیزتر شد که متوجه شدم ایتالیا دارنده ی تنها تکنولوژی بازیافت پوشک کودک و بزرگسال و پد بهداشتی بانوان در جهان هست....ایتالیا سالها روی این فن اوری کار کرد و از سال دوهزار و هجده داره مخازن جمع اوری انواع پوشک را شهر به شهر و استان به استان جانمایی میکنه و بعدش هم قراره به بقیه ی کشورهای اروپایی متقاضی صادر کنه.ایتالیا از بازیافت هر تن از این نوع پسماند صد و پنجاه کیلو مواد سلولزی،هفتاد و پنج کیلو پلاستیک بصورت گرانول و هفتاد و پنج کیلو پلیمر سوپر جاذب بدست میاره....این مخازن عمدتا در مهدهای کودک،سرای سالمندان و پارکهای کودک جانمایی شده اند.برای جلب خانواده ها هم در ازای تحویل هر پنج کیلو پوشک کثیف بن تخفیف خرید پوشک مارک پمپرز و یا بلیط پارک بازی و مشوق های اینچنینی میده و بدین صورت تخمین میزنه که سالانه از به لندفیل رفتن ده هزار تن پوشک و اِشغال سیزده هزار متر مکعب زمین لندفیل جلوگیری کنه و سه هزار تن گازکربنیک هم صرفه جویی کنه.....برام جای سوال بود که چرا تعداد نسبتا زیادی از خانواده های ایتالیایی با وجود اینکه کشورشان تنها دارنده ی فن اوری بازیافت پوشک در دنیاست و فروشگاه هاشون مملو از انواع و اقسام پوشک با قیمت مناسب هست و تازه با دادن پوشک کثیف بن تخفیف خرید پوشک مارک پمپرز را هم میگیرند و اینکه تقریبا همه مادرها شاغل هستند و بیشتر از یه بچه دارند باز هم از خرید پوشک های یکبار مصرف اجتناب میکنند و دنبال گزینه های پایدارتر هستند؟....مگر خطرات پوشک های یکبار مصرف در چیست؟
بطور کلی معضلاتش را میشه از سه منظر:محیط زیست،سلامتی و اقتصادی بررسی کرد.
از لحاظ زیست محیطی:هر کودک تا سه سالگی بیش از چهارهزار پوشک استفاده میکنه که این برابر است با قطع بیست درخت تنومند برای تهیه خمیر چوب درون پوشکها،پوشکی که پنج قرن زمان لازمه تا در طبیعت تجزیه بشه و در حین تجزیه شدن پودر جاذب درون پوشک که حاوی مواد شیمیایی بعضا سمی هست و کلر و میکروپلاستیک آن در آب و خاک رها میشه.پسماند پوشک هر کودک در این سه سال معادل یک تن هست و فقط در اروپا سالانه صد و ده هزار تن پلاستیک ناشی از پوشک یکبارمصرف در محیط زیست رها میشه.بیست درصد پسماندهای دفنی در دنیا شامل همین پوشکها و پدها هست.طبق تحقیقات آژانس فرانسوی غذا،محیط زیست و ایمنی ته سیگار،پوشک و بنزین بیشترین ردپای مواد سمی شیمیایی را در رودخانه ها برجا میگذارند...خلاصه از منظر محیط زیستی حرف زیاده ....کلا یادمون باشه استفاده از کالایی که برای تولیدش اب و انرژی و مواداولیه فراوانی استفاده شده اما طول مدت زمان استفاده از آن کالا کوتاه هست و تنها مزیتش راحتی هست و تمام وزنه اش بر طبیعت میافتد،کمی خودخواهانه بنظر میاید.
تجهیزات بازیافت پوشک یک بار مصرف در ایتالیا (1)
دلیل دوم عدم استفاده از پوشکهای یکبار مصرف بحث سلامتی هست.نه تنها سلامتی کودک بلکه سلامتی جامعه بخاطر الودگی های محیط زیستی که این نوع پوشکها میتوانند ایجاد کنند.مگه داخل این پوشکهای اینچنین جاذب و نازک چیه؟سدیم پلی اکریلات که نوعی پلیمر صنعتی و در واقع همان پودر فوق جاذب هست و میتونه صد الی دویست برابر وزن خودش آب جذب کنه و تا پنجاه درصد ضخامت پوشک را کاهش میده و درصد پس دهی اش را به دو درصد میرساند.استفاده از این ماده از دهه ی هشتاد میلادی در تامپون بخاطر شوک و مسمومیت ممنوع اعلام شد.قدرت جذب این مواد انقدر زیاده که باعث جذب رطوبت طبیعی پوست میشه بنابراین مجبور به استفاده از کرم های چرب کننده میشویم.غیر از پودر جاذب،این نوع پوشکها حاوی مشتقات نفتی و بعضا بسیار سمی دیگر مثل دی اکسین،تری بوتیل تین،فتالات،کلر،مواد رنگی و معطر و دیگر موارد هستند که برخی شان میتوانند الودگی آب را پدید اورند،تولیدکنندگان پوشک بطور عجیبی هیچ الزامی در نوشتن دقیق مواد اولیه ندارند و این جستجوی یک پوشک سالم را دشوار میکنه....از طرف دیگه برخی تحقیقات نشون میدهند که عدم تبادل هوا در این پوشکها باعث افزایش دما تا یک درجه میشود و میتواند یکی از دلایل کاهش باروری در مردان باشد.در سالهای اخیر کودکان از هفت تا شصت و یک درصد بیشتر دچار سوختگی و تحریکات پوستی میشوند که بخشی اش بخاطر تند به تند تعویض نکردن پوشک هست اگر هم قرار باشه یکبار مصرف تند به تند عوض کنیم عملا استفاده از پودر جاذب چه مفهومی دارد....برخی مادرها نگران ضخامت و بزرگی پوشکهای پارچه ای هستند که نکنه در فرم پا و لگن تغییر ایجاد کنه اما باید بگم که پوشک پارچه ای مخصوصا در نوزادان بخوبی مورد تایید فیزوتراپهاست....خلاصه اگر محیط زیست و قیمت پوشک برامون مهم نیست،سلامتی کودکمان که مهمه و دقیقا همین موضوع هست که خیلی از مادران اگاه دنیا را به سمت استفاده از پوشک پارچه ای برده.
پوشک قابل شست وشو (2)
دلیل سوم عدم استفاده از پوشکهای یکبار مصرف،مسئله صرفه جویی اقتصادی هست.یک کودک از بدو تولید تا دو و نیم سالگی بین چهارهزار و پانصد تا شش هزار عدد پوشک استفاده میکند.قیمت متوسط یک عدد پوشک ایرانی یکبار مصرف در حال حاضر سه هزار تومان هست.اگر نوسانات و قیمت بازار را در نظر نگیریم هزینه پوشک در این مدت چیزی معادل سیزده و نیم میلیون الی هجده میلیون تومان به ازای هر کودک خواهد بود.هجده میلیون تومان برای چیزی که سریع تبدیل به پسماند میشود و به سیستم مدیریت پسماند فشار میاورد.در عوض هزینه های پوشک پارچه ای چجوری هست؟برای پوشک پارچه ای حداقل سه عدد و بطور کلی هفت عدد کافیه.قیمت متوسط هر پوشک پارچه ای در حال حاضر صد هزار تومان هست که میشه تا سه سال و حتی بیشتر هم ازش استفاده کرد...پس چی شد؟ هفتصد هزار تومان در برابر سیزده میلیون تومان یعنی هجده برابر صرفه جویی...البته هزینه آب و شوینده هم هست اما از طرفی کسی که پوشک پارچه ای استفاده میکنه اصولا دیگه لازم نیست برای کرم محافظ پای کودک هزینه کنه....خلاصه اینکه پوشک پارچه ای یک انتخاب ممکن،پایدار و مدرن هست.
البته اگر ما بخواهیم.
منبع: دست نوشته های صفحه اینستاگرام خانم ayehhamdavi
- عکس از صفحه اینستاگرام خانم ayehhamdavi
- عکس از صفحه اینستاگرام poshakbihamta
